Đời sống phát triển kéo theo những hệ lụy đáng tiếc ảnh hưởng trực tiếp tới thế hệ tương lai, một trong số đó là tình trạng trẻ em lang thang cơ nhỡ. Trẻ em lang thang cơ nhỡ đang rất cần sự quan tâm thiết thực hơn nữa từ cộng đồng để có cơ hội phát triển.

1. Trẻ em lang thang cơ nhỡ là gì?

Vì sao trẻ em lang thang cơ nhỡ là gì mà vấn đề này lại cần sự quan tâm, chung tay từ cộng đồng đến vậy?

Trẻ em lang thang cơ nhỡ là những đứa trẻ tham gia vào hoạt động kiếm sống trên đường phố, từ ăn xin, đánh giày tới bán dạo,… Đa số những trẻ này thực hiện những công việc trên để góp phần vào kinh tế gia đình và sẽ về nhà vào cuối ngày. Trẻ em lang thang cơ nhỡ thuộc nhóm này có thể vẫn được đến trường nhưng so sự khó khăn về kinh tế, cuối cùng có thể cuộc sống các em lựa chọn sẽ gắn với đường phố thường xuyên hơn.

Trẻ em lang thang cơ nhỡ ngày một nhiều

Có khái niệm khác lại cho rằng trẻ em lang thang, trẻ em đường phố, trẻ em cơ nhỡ hay trẻ bụi đời là những đứa trẻ thực tế sống tại các đường phố hoặc bên ngoài gia đình. Các em không có liên hệ với gia đình hoặc có nhưng rất lỏng lẻo và không được duy trì thường xuyên.

Nhưng dù theo định nghĩa nào thì cuộc sống của các trẻ em này đều gắn với đường phố và những nguy cơ kèm theo. Đa số các trẻ em lang thang cơ nhỡ có độ tuổi từ 5 tới 17 tuổi. Số lượng trẻ lang thang cơ nhỡ ở các thành phố không giống nhau, thường tập trung ở những thành phố lớn.

2. Những nguy cơ với trẻ em lang thang cơ nhỡ

Cuộc sống trên đường phố có nhiều nguy cơ đối với trẻ em lang thang cơ nhỡ. Các em phải hàng ngày đối mặt với những vấn đề như thiếu ăn, bệnh tật, bị kì thị, xa lánh, bị lạm dụng sức lao động hay thậm chí nguy hiểm hơn là bị rủ rê nghiện ngập hoặc bị xâm hại. Nghiên cứu trên trẻ lang thang cơ nhỡ tại thành phố Hồ Chí Minh cho thấy có đến hơn 98% các em đã từng thử một hoặc nhiều các chất kích thích, chất gây nghiện như rượu bia hay thuốc lá, các loại heroin hay methamphetamine (đá) hoặc các loại tân dược. Đau lòng hơn, có tới 92,5% trẻ lang thang cơ nhỡ đã từng bị xâm hại tình dục mà thậm chí có em còn không biết mình bị xâm hại. Điều này gây những tổn thương lớn và lâu dài cả về thể chất lẫn tinh thần.

Trẻ em lang thang cơ nhỡ phải đối mặt với nhiều cạm bẫy và nguy hiểm

Thiếu kiến thức, thiếu thông tin để bảo vệ chính mình, không nơi nương tựa, không người sẻ chia, không biết những dịch vụ trợ giúp, hầu hết các em đều chọn giải pháp là im lặng khi bị lạm dụng hoặc xâm hại. Có những em vì mưu sinh mà chấp nhận việc bị lạm dụng. Sử dụng chất gây nghiện cũng khiến các em có nguy cơ mắc những bệnh nguy hiểm như viêm gan B, bệnh viêm gan C hay HIV cũng như những tổn thương tâm lý nặng nề.

3. Cần chung tay bảo vệ thế hệ tương lai

Ở độ tuổi của các trẻ em lang thang cơ nhỡ, lẽ ra các em phải được đến trường, được vui chơi, được học tập và có một tuổi thơ đúng nghĩa. Nhưng thay vì đó, các em phải hàng ngày sống trên đường phố với nhiều nguy cơ có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vậy chúng ta có thể làm gì để trẻ em lang thang cơ nhỡ có được cuộc sống như các em mơ ước và giảm thiểu tình trạng này?

Có lẽ biện pháp tốt nhất hiện nay cho tình trạng trẻ em lang thang cơ nhỡ hiện nay đó là sự phối hợp giữa những tổ chức phi chính phủ trong trợ giúp trẻ em và Nhà nước để thực hiện những dự án trợ giúp các em. Những dự án, hoạt động trợ giúp này phải nhằm giúp trẻ về lại gia đình, tái hòa nhập cộng đồng và quay lại trường học, hoặc hỗ trợ các em không thể về gia đình học tập, học nghề,..

Để giúp đỡ trẻ em lang thang cơ nhỡ được hiệu quả nhất thì cần sự phối hợp của nhiều ban ngành, từ những tổ chức phi chính phủ, các cơ quan nhà nước  đến các đơn vị tư nhân, các tổ chức nghiên cứu. Sự chung tay cùng nhau sẽ hiệu quả hơn giúp đỡ đơn lẻ, giúp các em có cơ hội có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Trẻ em lang thang cơ nhỡ hàng ngày phải đối mặt với nhiều nguy hiểm, sự lạm dụng về cả thể chất lẫn tinh thần,… Cần lắm sự chung tay của cộng đồng để các em được học tập, được vui chơi và phát triển toàn diện.

Xem thêm : Trẻ em suy dinh dưỡng làm sao để chữa trị?

 

Bạo hành trẻ em vẫn luôn là một vấn nạn nhức nhối trong xã hội mà hậu quả nó mang lại khiến trẻ em tổn thương sâu sắc về thể xác cũng như tâm hồn lâu dài. Cùng tìm hiểu về khái niệm bạo hành trẻ em là gì và những điều luật được pháp luật Việt Nam quy định liên quan đến vấn đề này.

A – Bạo hành trẻ em là gì?

Trước tiên, ta cần tìm hiểu khái niệm bạo hành trẻ em là gì, có rất nhiều định nghĩa khái nhau về bạo hành trẻ em.

Theo Tổ chức Sức khỏe Thế giới WHO, bạo hành trẻ em là tất cả những hành vi đối xử tệ bạc với trẻ em về cả thể chất và tinh thần như đánh đập, xâm hại tình dùng, lợi dụng hay bỏ bê… dẫn đến những mối nguy hiện tiềm năng hay hiện hữu đối với sức khỏe, nhân phẩm và sự phát triển của trẻ. Bất kỳ ai cũng có thể có hành vi bạo hành trẻ em, kể cả cha mẹ, người trông nom hay đứa trẻ khác.

Theo Cục bảo vệ cộng đồng, trẻ em và người khuyết tật của Queensland, Úc thì bạo hành trẻ em được chia thành 5 dạng là bạo hành thể chất, bạo hành tình dục, bạo hành tâm lý, bỏ bê và lạm dụng.

Theo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em năm 2004 của Việt Nam quy định về quyền trẻ em “Trẻ em được gia đình, nhà nước và xã hội tôn trọng, bảo vệ tính mạng, thân thể, nhân phẩm và danh dự”, “Mọi hành vi vi phạm quyền của trẻ em, làm tổn hại đến sự phát triển bình thường của trẻ em đều bị nghiêm trị theo quy định của pháp luật”.

Bạo hành trẻ em là hành vi trái pháp luật cần bị lên án và bị pháp luật xử lý

B – Luật bạo hành trẻ em tại Việt Nam

Trong Hiến pháp cũng như các Nghị định, bộ Luật thì luật bạo hành trẻ em luôn được quan tâm và sửa đổi cho phù hợp nhất để đảm bảo quyền lợi của thế hệ tương lai đất nước.

Điều 37 Hiến pháp nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 khẳng định rõ ràng rằng, các hành vi xâm hại, hành hạ, ngược đãi, bỏ bê, lạm dụng, bóc lột sức lao động hay các hành vi khác xâm hại đến quyền trẻ em đều bị nghiêm cấm.

Cụ thể, người bạo hành trẻ em có thể phải chịu các mức xử phạt sau đây:

Phạt hành chính

Các hành vi xâm phạm thân thể, gây tổn hại đến sức khỏe của trẻ em hoặc dùng biện pháp trừng phạt để dạy trẻ em khiến chúng bị tổn thương tinh thần và đau đớn thể xác sẽ bị phạt tiền từ 5 – 10 triệu đồng. Ngoài ra, người bạo hành còn phải chi trả mọi chi phí khám và chữa bệnh cho trẻ em bị bạo hành.

Người bạo hành trẻ em có thể bị phạt tiền từ 5 – 10 triệu đồng

Phạt hình sự

Các mức độ vi phạm nặng hơn, gây nhiều tổn thương hơn cho trẻ em có thể chịu mức phạt hình sự để đảm bảo răn đe đến người vi phạm.

Theo Điều 134 Bộ luật Hình sự năm 2015, người có hành vi cố tình gây thương tích, tổn hại đến sức khỏe của người khác (tỉ lệ tổn thương cơ thể dưới 11% đối với trẻ em) thì sẽ phải chịu mức phạt cải tạo không giam giữ với thời hạn cao nhất là 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Theo Điều 185 Bộ luật Hình sự năm 2015, người thân (ông bà, cha mẹ) có hành vi thường xuyên làm con cháu mình (đối tượng trẻ em) bị đau đớn về thể xác và tình thần thì sẽ chịu mức phạt hành chính, tuy nhiên nếu tái phạm sẽ bị phạt tù từ 2 năm đến 5 năm.

Theo Điều 140 Bộ luật Hình sự năm 2015, người có hành vi đối xử độc ác hoặc làm nhục trẻ em (không thuộc vào tội ngược đãi tại điều 185) thì sẽ phải chịu mức phạt tù từ 1 năm đến 3 năm.

Lưu ý, mức phạt thực tế cho người bạo hành trẻ em dựa vào tính chất và mức độ của vi phạm cũng như các tình tiết giảm nhẹ nếu có.

Tuy đã có các đạo luật để bảo vệ trẻ em khỏi bạo hành nhưng thực tế, tình trạng này vẫn xảy ra thường xuyên và chưa được trừng phạt nghiêm khắc. Cần có những chế tài xử phạt mạnh mẽ, quyết liệt hơn để bạo hành trẻ em không còn là vấn nạn của xã hội.

Xem thêm >> Những hành vi thế nào là xâm hại trẻ em?